بسته بندی بیوژنیک و استفاده از مواد اولیه مختلف برای تولید آن

بسته به بندی بیوژنیک (Biogenic Packaging) به نوعی بسته بندی اطلاق می‌شود که از مواد باز تولید ،تهیه می‌گردد. همچنین مواد خام بکار رفته در این نوع بسته‌ها تجزیه شدنی و قابل جذب در محیط زیست می‌باشند. مرکز بسته بندی شهر گراز (Graz) اتریش از حدود یک دهه گذشه پیش تحقیق و بازاریابی در زمینه این نوع بسته بندی را آغاز نموده است و برای دست‌یابی به کاربردهای جدید در زمینه استفاده از مواد طبیعی در بسته بندی بیوژنیک، تاکنون با دانشگاه‌های مختلفی در این زمینه به پژوهش پرداخته است. در ادامه با برخی از این اقدامات و تحقیقات آشنا خواهیم شد.

رسانس خمیر چوب

اولین اقدام مرکز بسته بندی گراز در زمینه بسته بندی بیوژنیک، استفاده از خمیر چوب می‌باشد. که برای پک نمودن میوه در دهه 1990 مورد استفاده قرار گرفت و به تغییرات عمده‌ای در ترانزیت توت فرنگی با پک‌های جدید منجر شد.

خمیر چوب از جمله مواد خوب برای بسته Biogenic Packaging می‌باشد و از چوب‌های زاید که در پی فرآیند مدیریت جنگل‌ها یافت می‌شود و در دسترس قرار می‌گیرند، تولید می‌گردد.

خمیر چوب در اثر فشار قالب گیری قرار داده می‌شود و رزین موجود بدون احتیاج به مواد چسبنده به سادگی شکل می‌گیرد.

مزایای استفاده از بسته بندی بیوژنیک نسبت به بسته‌های پلاستیکی

• قابل تجزیه شدن می‌باشد و قابل جذب در محیط زیست است.
• قابل تبدیل شدن به کود می‌باشد.
• قابلیت جذب رطوبت موجود در فضا را دارد و می‎‌تواند آن را مجددا به محیط بازگرداند. این حالت برای مواد غذایی فضایی طبیعی ایجاد کرده و تاخیر ایجاد قارچ‌ها و باکتری‌ها تا دو الی سه روز می‌گردد.

چشم اندازه استفاده از Biogenic Packaging

طیف وسیع محصولات موجود در عرصه بسته بندی بیوژنیک شامل بسته‎‌های ساخته شده از خمیر چوب، کیف‌های غنی توری، بسته‌های ایجاد شده از نشاسته، کیف‌های کاغذی می‌باشد.

کیف‌های توری بافت شده از الیاف طبیعی در دسته موفق‌ترین محصولات Biogenic Packaging جای دارند. مرغوب‌ترین و مستحکم‌ترین آنها در مرکز بسته بندی Graz تولید می‎‌گردد.

مرکز بسته بندی گراز با استفاده از تکنولوژی دو بافته اقدام به تولید کیف‌های توری بافت می‌نماید. در این روش الیاف صورت دوبل درهم تنیده می‌شوند. مزیت این روش این است که علاوه بر افزایش استحام کیف‌های تولید شده، بهعلت دوبار تنیده شدن، مواد کمتری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نکات مورد توجه مرکز بسته بندی Graz

مدیر عامل مرکز بسته بندی گراز تنها نگاه سبز در بسته بندی محصولات و مواد غذایی را در نظر نمی‌گیرد و به طول عمر یک محصول نیز اهمیت می‌دهد و معتقد است در بسته بندی بک محصول علاوه بر ضرر نزدن به محیط زیست باید به مقوله انرژی صرف شده برای بسته بندی، هزینه‌های حمل و نقل، طرح‌های موجود برای جلوگیری از انهدام بسته‌ها را نیز در نظر داشت. به عبارتی در بسته بندی محصولات تنها دیدگاه دوستدار محیط زیست کافی نیست و برای موفق شدن باید بسته بندی بیوژنیک صرفه اقتصادی نیز داشته باشد.

تجارب مرکز بسته بندی گراز در Biogenic Packaging

• باوجود اینکه مشتریان آماده استفاده از بسته‌های دوستدار طبیعت هستند و حاضر به پرداخت هزینه بیشتر می‌باشند، اما قیمت این بسته‌ها حدودا 23 درصد از بسته‌های دیگر بیشتر است.
• در بسته بندی بیوژنیک باید به دو عامل مقرون به صرفه بودن و زیبایی بسته‌ها توجه ویژه داشت. مدیر عامل این مرکز معتقد است بسته‌ها در نقطه فروش باید از جذابیت منحصر به فردی برخوردار باشند.

بسته‌های بیوپلاستیک

مرکز Graz فعالیت پژوهشی خود را روی ترکیبی از صرفه اقتصادیريال حفظ محیط زیست و زیبا بودن بسته بندی بیوژنیک متمرکز کرده است.

یکی از پروژه‌های این مرکز که بطور مشترک با دانشگاه فنی ‌Graz انجام می‌شود، بسته‌های بیوپلاستیک می‌باشد. در زمینه این نوع بسته بندی بیوژنیک پیش از این تحقیقاتی انجام شده بود اما مواد اولیه این نوع بسته‌ها از نشاسته و شکر بود که موجب 6 برابر شدن قیمت تمام شده این بسته‌ها می‌شد که به هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست. از این رو مرکز گراز برای کاهش قیمت تمام شده بسته بندی بیوپلاستیک از ضایعات کشاورزی استفاده می‌نماید.

در اتریش سالانه هزاران تن تفاله چغندر بعد از استخراج شکر و تفاله سیب بعد از آب‌گیری سیب‌های درختی برجای می‌ماند، که استفاده از این مواد برای تولید بسته‎‌‌های بیوپلاستیک به میزان 70 درصد موجب کاهش قیمت تولید چنین بسته‌هایی می‌شود.

مزایای بسته‌های بیوپلاستیک

بسته‌های بیوپلاستیک که در دسته بسته بندی بیوژنیک جای دارند، به دلیل دارا بودن مزایایی همچون

• مقاومت در برابر اشعه ماوراءبنفش
• مقاومت در برابر چربی
• خاصیت ضد استاتیک
• رخنه پذیری اندک اکسیژن
• قابلیت تجزیه  و جذب محیط زیست

گزینه مناسبی برای جاگزین شدن بجای انواع پلاستیک سنتی می‌باشند و حمل نوشیدنی‌ها و به عنوان حفاظ کارتن­ها کاربرد دارد.

استفاده از آلگا در بسته بندی بوژنیک

یکی از پروژه‌های جدید مرکز بسته بندی Graz استفاده از آلگا (Algae) به عنوان جایگزین پلی استارین می­‌باشد. آلگا رشد و نمو فوق­العاده­ای دارد، به گونه‌­ای که برخی از انواع آن هر 12 ساعت یک متر قد می­‌کشد و روزانه قابل درو کردن هستند و می‌­توانند برای تولید بسته‌های بیوژنیک مورد استفاده قرار گیرند اما محصول نهایی حاصل از آلگا 15 درصد نسبت به پلی استارین گران­‌تر است ولی در صورتی که قیمت تفاله­‌ها پایین بیاید، قیمت این بسته‌­ها نیز کاهش می­‌یابد.

برخی محصولات مجموعه پیروز پک:

• دستگاه بسته بندی رولت
• دستگاه بست بندی کیک یزدی
• دستگاه بسته بندی ساندویچ سرد
• دستگاه بسته بندی لباس