سلفون کشی یکی از روش‌های بسته بندی و مراقبت از محصول می‌باشد که بطور معمول با استفاده از دستگاه سلفون کش و دستگاه‌های تمام اتوماتیک انجام می‌شود. این دستگاه‌ها که در دسته ماشین‌آلات بسته بندی جایگرفته‌اند، کاربرد زیادی در صنعت دارند و امکان بسته بندی انواع محصولات را فراهم می‌نمایند. در ادامه این مطلب با مزایا و ویژگی های دستگاه سلفون کش یا استرچ کش آشنا خواهیم شد.
ویژگی‌ها و مزایای دستگاه سلفون کش یا استرچ کش در بسته بندی محصولات
استرچ در لغت به معنای کشیدن می‌باشد و منظور از سلفون، روکشی است که در بسته بندی محصولات، روی آنها کشیده می‌شود. عموما برای راحتی و کاهش تماس دست با مواد غذایی از دستگاه سلفون کش (استرچ کش) حرارتی استفاده می‌کنند که مهم‌ترین ویژگی این دستگاه فیلم استرچ با شفافیت بالا و چسبندگی زیاد می‌باشد. منافذ زیاد روی استرچ همانند سوپاپ عمل کرده و موجب تخلیه هوای درون بسته بندی می گردد، اما مانع ورود هوا به درون بسته می‌شود. این ویژگی مزایایی به همراه دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است:
- وجود منافذ روی سلفون از عرق کردن، کپک زدن و فساد زود هنگام محصول جلوگیری می‌کند.
- موجب افزایش ماندگاری محصول می‌شود.
- دستگاه سلفون کش از نفوذ رطوبت، گرد و خاک به محصول جلوگیری می‌کند.
- موجب انسجام بسته‌ها می‌شود.
- شفافیت و زیبایی سلفون به محصول جلا و زیبایی می‌بخشد.
- باعث افزایش فروش محصول می‌شود.
کاربرد سلفون در بسته بندی
سلفون‌ها عموما در بسته بندی مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و مهم‌ترین کاربرد آنها در بسته بندی موارد زیر می‌باشد:
- بسته بندی مواد پروتئینی نظیر گوشت، مرغ، ماهی، سوسیس، کالباس و …
- بسته بندی سبزیجات نظیر قارچ، گوجه فرنگی،
- بسته بندی میوه‌های مختلف
- بسته بندی انواع غذا در ظروف یکبار مصرف نظیر بسته بندی پنیر، سالاد و …
می‌باشد که این نوع بسته بندی توسط دستگاه سلفون کش با بهترین کیفیت انجام می‌شود.
انواع دستگاه سلفون کش
دستگاه‌های استرچ کش حرارتی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
1- دستگاه استرچ کش دستی
2- دستگاه استرچ کش اتوماتیک
دستگاه استرچ کش دستی
دستگاه سلفون کش دستی مجهز به برش فیلم و اتو از جنس تفلون می‌باشد. در این دستگاه روند کار به این گونه است که رول استرچ روی دو غلطک قرار می‌گیرد، سپس فیلم از مسیر مشخصی روی دستگاه هدایت شده و روی المنت برش قرار می‌گیرد. غلطک‌های تعبیه شده در دستگاه موجب سهولت گردش فیلم استرچ غذایی هنگام سلفون کردن محصول می‌شود. روی دستگاه استرچ کش، المنت حرارتی یا برش حرارتی نصب می‌باشد و موجب برش فیلم استرچ هنگام فعالیت دستگاه می‌شود.
روش استرچ کشی
برای استرچ کشی محصول ابتدا محصول را روی سینی جلوی دستگاه قرار دهید، پس از پیچیدن فیلم به دور محصول و برش آن توسط المنت حرارتی، باقی مانده فیلم کنار ظرف را به زیر ظرف محتوی محصول انتقال دهید. برای افزایش چسبندگی فیلم، ته ظرف بسته را روی صفحه تفلنی دستگاه قرار دهید.
با استفاده از دیمر می‌توانید دمای صفحه تفلنی را نسبت به سرعت کاربر تنظیم نمایید. دستگاه سلفون کش با توجه به سرعت اپراتور قابلیت بسته بندی 100 بسته در ساعت دارد. این دستگاه برای بسته بندی گوشت، مرغ، ماهی، قارچ، صیفی‌جات، میوه و … استفاده می‌شود و در قصابی‌ها، منازل، سوپر مارکت‌ها، هایپر مارکت‌ها و … کاربرد دارد.
انواع دستگاه استرچ کش دستی و تفاوت آنها
مدل دستی نیز خود شامل سه نوع دستگاه به‌صورت زیر می‌باشد :
1- دستگاه استرچ کش فولادی
2- دستگاه سلفون کش استیل بگیر
3- دستگاه استرچ کش استیل نگیر
دستگاه استرچ کش فولادی با استرچ کش استیل نگیر و بگیر در جنس ورق بکار رفته در دستگاه متفاوت می‌باشند. ورق بکار رفت در استرچ کش فولادی از جنس فولاد با رنگ الکترواستاتیک می‌باشد. اما ورق استفاده شده در دستگاه استیل بگیر، استیل 316 و دستگاه استیل نگیر، استیل 304 می‌باشد.
دستگاه سلفون کش در دو سایز 45 و 55 سانتی‌متر در بازار موجود می‌باشد. دستگاه 45 سانتی قادر به استفاده از سلفون با ماکزیمم عرض رول 45 سانتی‌متر و دستگاه استرچ کش 55 سانتی‌متری قابلیت استفاده از رول با ماکزیمم عرض 50 سانتی‌متر دارد.
دستگاه استرچ کش تمام‌اتوماتیک
روند کار دستگاه استرچ کش تمام اتوماتیک به این صورت می‌باشد که ابتدا محصول همراه با ظرف روی خط قرار داده می‌شود و دستگاه به صورت تمام اتوماتیک تمام فرایند سلفون کشی، برش و چسباندن سلفون را انجام داده و در پایان سلفون اضافی را به ته ظرف می‌چسباند.
دستگاه تمام اتوماتیک نسبت به استرچ کش دستی سرعت بسیار بالاتری دارد و قادر به بسته بندی تعداد 1200 ظرف در هر ساعت می‌باشد. این دستگاه عموما در کارخانجات تولیدی بزرگ با سرعت تولید بالا کاربرد دارد. برای نمونه کارخانجات محصولات پروتئینی و تولید کنندگان بزرگ قارچ از این دستگاه استفاده می‌کنند.
نکات مهم در استفاده از دستگاه‌های سلفون کشی
همان‌طور که گفته شد این دستگاه‌ها در دو نوع استیل و غیر استیل تولید می‌شوند. توصیه می‌شود برای بسته بندی مواد غذایی خشک از دستگاه استرچ کش رنگی و برای بسته بندی محصولات تر یا مرطوب از دستگاه استیل یا فولادی استفاده شود. نکته مهم در استفاده و خرید این دستگاه‌ها وجود قسمت تفلون برای حرارت دهی سلفون است. برخی از این دستگاه‌ها این قسمت را ندارند بنابراین احتمال چسبیدن سلفون به دستگاه وجود ندارد.